Περι Ενώσεως…

Το ψήφισμα της Βουλης για γορτασμο του ενωτικου δημοψηφίσματος προκάλεσε όλη την αναταραχη που οι Ελαμίτες εμπνευστες-του αναζητούσαν.  Επιβεβαίωσε αυτο που φοβούνταν ή καμώνονταν ότι φοβούνται οι Τουρκοκύπριοι, αποκάλυψε πόσο αδίστακτοι είναι οι πατριώτες του «ενδιάμεσου χώρου» στην προσπάθεια υπονόμευσης της λύσης και έδειξε πόσο ασταθης είναι ο έλεγχος της ηγεσίας του Δησυ στην εθνικιστικη βάση-του.  Εκαμε ακόμα καθαρο πως η συμπόρευση του Ακελ με τον Συναγερμο στην προσπάθεια λύσης του Κυπριακου δεν στηρίζεται σε στιβαρες βάσεις και κινδυνεύει να καταρρεύσει για ασήμαντες αιτίες.

Η πρόταση του Ελαμ δεν περιέχει απο μόνη-της τίποτε το καινούριο.  Η αναβάθμιση της παρουσίασης στα σχολεία του ενωτικου δημοψηφίσματος δεν περιέχει τίποτε το ουσιαστικο.  Το εθνικιστικο δηλητήριο που διαπνέει ολόκληρη την εκπαίδευση στην Κύπρο δεν θα αλλοιωθει σημαντικα.  Αυτο που έκαμε την πρόταση του Ελαμ να πάρει τέτοιες διαστάσεις είναι το γεγονος ότι αποκάλυψε αλήθειες που πολλοι απο μας δεν θέλαμε να αντιμετωπίσουμε.  Αποκάλυψε ότι ο εθνικισμος και η μισαλλοδοξία στην ελληνοκυπριακη κοινότητα αποτελουν σημαντικες τάσεις σκέψης και πολιτικης δράσης.

Για το Ελαμ η «αναπτέρωση του εθνικου φρονήματος» ίσως να αποτελει μέρος των κινήτρων-του για την προώθηση του ψηφίσματος.  Για τις άλλες πολιτικες ομάδες ωστόσο πρέπει να αναζητηθουν άλλα κίνητρα.  Ολοι αυτοι που ψήφισαν υπερ της πρότασης ή τήρησαν αποχη είχαν και την ευκαιρία και το χρόνο να κάμουν κάτι τέτοιο για πολλα χρόνια και δεν το έκαμαν.  Για τους εθνικιστες αυτου του συνονθυλεύματος, ο λόγος που δεν το έκαμαν είναι γιατι τίποτε δεν αλλάζει σ’ αυτη την κατεύθυνση, γιατι θα ήταν μια άσχετη, ασήμαντη κίνηση.  Αν σήμερα είναι σημαντικη, είναι γιατι αποτελει βόμβα στην πορεία αναζήτησης λύσης του Κυπριακου.  Ολοι αυτοι, που καμώνονται ότι θέλουν λύση αλλα όχι οποιαδήποτε λύση προσπαθουν με τη στάση-τους τορπιλλίσουν οποιαδήποτε δυνατότητα για άρση των εγγυήσεων της Τουρκίας ώστε να εμποδίσουν οποιαδήποτε συμφωνία.  Είναι τόσο αδίστακτοι που προκειμένου να εμποδίσουν τη λύση είναι διατεθειμένοι να σαμποτάρουν οποιαδήποτε βελτίωση μιας συμφωνίας για να μπορουν να την απορρίψουν.  Αλλωστε αυτη ήταν και η παρακαταθήκη που άφησε ο Τάσσος Παπαδόπουλος στις συνομιλίες που δεν έκαμε προκειμένου να εμποδίσει τη βελτίωση του σχεδίου Αναν.

Για τον Συναγερμο είναι σήμερα η στιγμη για σοβαρη ενδοσκόπηση.  Η αποχη που τήρησε ήταν ότι χειρότερο μπορούσε να κάμει.  Το μήνυμα που αφήνει είναι ότι είτε δεν θέλει είτε δεν μπορει να στηρίξει μια συμφωνία για το Κυπριακο.  Οσες ενδοκομματικες αντιδράσεις κι αν υπάρχουν, τώρα ήταν η στιγμη για μια πραγματικη ρήξη που θα του έδινε τη δυνατότητα να στηρίξει μια πολιτικη συνεννόησης με τους Τουρκοκύπριους και λύσης του Κυπριακου.  Για όσους μέσα στο κόμμα η επανένωση του νησιου είναι στόχος, και δεν αμφιβάλλουμε ότι υπάρχουν πολλοι τέτοιοι, είναι στιγμη να αναρρωτηθουν τι έχει πάει στραβα.  Αν το κόμμα δεν είναι σε θέση να σταματήσει μια τέτοια ανοησία, πώς θα είναι σε θέση να υποστηρίξει μια λύση;

Φυσικα είναι δυνατον η ηγεσία του Συναγερμου να αποφάσισε πως ούτως ή άλλως δεν πρόκειται να υπάρξει λύση και να άρχισε να επικεντρώνεται στις Προεδρικες εκλογες.  Αυτη η πολιτικη είναι κοντόφθαλμη.  Η ίδια πολιτικη οδήγησε το Ακελ στην επιλογη του Τάσσου Παπαδόπουλου για την Προεδρία και όταν η εξέγερση των Τουρκοκυπρίων έφερε τη δυνατότητα λύσης, βρέθηκε αναγκασμένο να παραπαίει και φέρει μεγάλη ευθύνη για την αποτυχία της προσπάθειας.  Ούτε και θα βοηθήσει τον Συναγερμο η συμπόρευση με την Ελαμικη συνθηματολογία.  Οι κάθε λογης εθνικιστες τείνουν να προτιμουν το πρωτότυπο παρα τις απομιμήσεις.  Συμπεριφορες όπως αυτη του Συναγερμου στη συγκεκριμένη περίπτωση προσφέρουν δύναμη και αξιοπιστία στους ναζιστες του Ελαμ και θα είναι σε μεγάλο βαθμο υπεύθυνες για την άνοδο της ακροδεξιας.

Ούτε όμως και η αντίδραση του Ακελ και της γενικότερης αριστερας φαίνεται να κατανοει τη σοβαρότητα των καιρων.  Δεν χωρει αμφιβολία ότι τους τελευταίους μήνες το Ακελ είναι το πιο σοβαρο κόμμα στην προσπάθεια εξεύρεσης λύσης.  Η ξεκάθαρη θέση-του στη Βουλη ψηφίζοντας ενάντια στο ψήφισμα του έχει προσδώσει νέο κύρος ανάμεσα σε όσους προσβλέπουν στη λύση.  Είναι όμως άσκοπο και αντιπαραγωγικο να αντιμετωπίζονται όλα τα στελέχη του Συναγερμου σαν σύνολο και να στηλιτεύονται άτομα που αποδεδειγμένα εργάζονται για τη λύση.  Αυτη τη στιγμη η μάχη είναι ενάντια στους εθνικιστες του Συναγερμου, που δεν είναι και λίγοι, και όχι ενάντια σε ολόκληρο το κόμμα.  Αυτη τη στιγμή ο αγώνας έπρεπε να ήταν η προσπάθεια για ανατροπη της απόφασης, καλώντας τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να αναπέμψει το νομοσχέδιο και να πειστει ο Συναγερμος να το καταψηφίσει.  Τόσο η διαδικασία για κάτι τέτοιο όσο και η δυνατότητα υπάρχουν.  Τώρα δεν είναι η ώρα για συγκρουσιακες συμπεριφορες – η σύγκρουση πρέπει να είναι με τους ναζιστες και τους συμμάχους-τους σ’ αυτο το θέμα.

Ωστόσο, το επεισόδειο μπορει να έχει και τις θετικες-του πλευρες.  Σ’ αυτη τη φάση των συνομιλιων οι εγγυήσεις της Τουρκίας έγιναν «κόκκινες γραμμες» για την Ελληνοκυπριακη θέση, κάτι που δεν έγινε ποτε προηγουμένως.  Ούτε ο Μακάριος, ούτε ο Κυπριανου, ούτε ο Βασιλείου, ούτε ο Κληρίδης, ούτε ο Παπαδόπουλος, ούτε ο Χριστόφιας έδωσαν ποτε τόση έμφαση στην απαίτηση για κατάργηση των εγγυήσεων.  «Κόκκινη γραμμη», απο την ανάποδη, το θέμα των εγγυήσεων ήταν και για την Τουρκία.  Με αυτα τα δεδομένα, ήταν σχεδον αδύνατο να αναμένει κανεις το ξεπέρασμα του αδιεξόδου.  Το ψήφισμα της Βουλης εξηγει με τον πιο παραστατικο τρόπο γιατι οι Τουρκοκύπριοι έχουν ανάγκη τις Τουρκικες εγγυήσεις.  Ισως αυτο δώσει την ευκαιρία και στους Ελληνοκύπριους, όσους πράγματι θέλουν τη λύση, να καταλάβουν ότι η απόλυτη άρνηση των εγγυήσεων είναι αδιέξοδη.

Είναι ενθαρρυντικο ότι ακόμα και τώρα ο Ακκιντζι προσφέρει μια διέξοδο: μια περίοδο εγγυήσεων 15 χρόνων για να βεβαιωθούμε ότι έχουμε μια βιώσιμη λύση.  Στο φόντο της ελαφρότητας της απόφασης της Κυπριακης Βουλης, αυτο δεν είναι και μεγάλη απαίτηση.

Θέμος Δημητρίου
13.2.2017